sınır çizebilme sanatı ✏️
sınır tanımayan sorulara sınır hatırlatan cevaplar
İki haftada bir olan e-bülten yayın rutinimizi özel bir sayı ile bölüyoruz. Çünkü önümüzdeki hafta bazılarının aileleri ile buluştuğu, bazılarının başka planlarının olduğu bir aralık olacak. Belki uzun bir aradan sonra aile ortamına girilen, bazıları için keyifli ve özlem gidermelerle dolu, bazıları için de zorlayıcı ve yorucu etkileşimlerin yaşanabileceği günler… Tüm bu etkileşimlerin ucu da bazen cinsellik, beden ve ilişkilere dayanabiliyor. Bu sayıda biz de aile, toplum ve kişisel sınırlar konusunu ziyaret ediyoruz.
“sevgilin var mı?”
Aile ziyaretleri, ailen ve akrabanlarınla vakit geçirmek ve paylaşımda bulunmak için iyi bir fırsat olabilir. Ama bazen aile üyelerinin ya da akrabalarının, özelini ilgilendiren konularda sorular sormaları seni rahatsız edebilir.
“Ne zaman evleneceksin?”🤯
“Sevgilin var mı?”🫠
“Ne zaman çocuk yapacaksınız?”🥴
Bunlar, birçoğumuzun farklı zamanlarda karşılaştığı yaygın sorulardır. Ama bu soruların yaygın olması, mutlaka cevaplamak ya da onların duymak istediklerini düşündüğümüz cevapları vermek zorunda olduğumuz anlamına gelmez.
Her ailede farklı kurallar, beklentiler ve değerler olabilir. Bazı aileler bu tür soruların sorulmasını bir sevgi gösterisi ya da ilgilenmenin bir yolu olarak görebilir. Bazıları ise bu soruları, çocuklarının ya da akrabalarının hayatlarında daha fazla yer almak için sorar. Senin düşüncelerin ve sınırların ise bu resimde aynı derecede önemlidir.
Peki, bu tür durumlarda ne yapabilirsin? Öncelikle, şunu bilmek önemli:
📣 Kişisel sınırlarını korumak, hem kendine hem de başkalarına saygı duymanın bir parçasıdır.
Örneğin, bir soruya cevap vermek istemiyorsan bu normaldir. Kibar ama net bir şekilde sınırlarını ifade eden bir cevap vermek istersen şu cümleleri inceleyebilir, kendi kelimelerine göre uyarlayabilirsin:
“Merak ettiğin için teşekkürler ama şu an bu konu hakkında konuşmak içimden gelmiyor.”
“Bu konudan kendimi daha rahat hissettiğim başka bir zamanda bahsedebilirim.”
“Bunun hakkında konuşmak için kendimi hazır hissetmiyorum.”
“Çocuk konusu benim ve partnerim arasında, anlayışınız için teşekkürler.”
“Bu benim için özel bir konu, o yüzden daha fazla paylaşmak istemiyorum.”
“Şimdi özel hayatımı açmak kendimi iyi hissettirmeyecek, başka bir şey hakkında sohbet edelim.”
Aile ilişkilerinde bazen kişisel sınırlar çizmek ya da aile üyelerini üzme endişesiyle kişisel sınırlarını ifade etmek zor olabilir. Ancak her insanın kişisel sınırlarını çizmeye ve bu sınırlar dahilinde ilişki ve iletişim kurmaya hakkı vardır. Kişisel sınırlar, aileye karşı çıkmak, onların değerlerini reddetmek ya da onları mutsuz etmek anlamına gelmez. Kişisel sınırlar seni ve ailenle iletişiminin daha sağlıklı olmasını desteklemek için vardır.
Kişisel sınır çizmek ifadesi kulağa bazen çok soyut gelebilir. Kişisel sınırlarını kendini ve ilişkilerini destekleyecek şekilde nasıl çizebileceğin konusunda kafan karışabilir. Bunu kolaylaştırmak için yukarıdaki görsel üzerinden düşünelim: Sağlıklı kişisel sınırlar ne çok esnek ve geçirgen ne de çok katıdır, bu ikisinin dengelenmiş halidir. Kişisel sınırlar sol tarafta olduğu gibi çok esnek ve geçirgen olduğunda, kendini istediğin ve istemediğin her şeye ‘evet’ derken bulabilirsin. Bu sınırlar, sağ tarafta olduğu gibi çok katı olduğundaysa, kendini kapalı hissedebilirsin.
Sağlıklı kişisel sınırlar, ortadaki görselde göründüğü gibi, dengeli bir haldir ve şunlarla alakalıdır:
Hangi ifadelerin, davranışların ve insanların bu sınırların içinde ve dışında kalacağı hakkında seçici davranabilmek,
İlişkilerinde karşılıklı güveni zaman içinde inşa etmek,
Kendiyle ilgili bilgileri uygun şekillerde paylaşabilmek,
Gerektiğinde “hayır” diyebilmek,
İlişkide olduğu insanları, onların hayatlarına ve meselelerine gereğinden fazla müdahil olmadan destekleyebilmek,
Kendi değerlerine ve başkalarının değerlerine saygı duymak,
Çatışmanın hayatın ve ilişkilerin normal bir parçası olduğunu kabullenmek,
Kişisel değerlerine göre hareket edebilmek ve uyum sağlayabilmek,
Kendine güvenen bir şekilde iletişim kurabilmek.
Kişisel sınırlar sağlıklı şekillerde çizilmediğinde, yani çok esnek ya da çok katı olduğunda bu kişinin kendisine veya ilişkilerine zarar verebilir.
18 yaşından büyük olduğumu beyan ediyorum. Yasal uyarı metnini okumak için tıklayınız.
tabukamu olarak, OKEY’in desteği ile hazırladığımız 8 modüllük çevrim içi İnsan Cinselliği 101 eğitimimizi tamamladık! Eğitimimizin 7. modülünde ilişkilerde kişisel sınır çizmek konusunu daha detaylı bir şekilde ele aldık.
