2023 Türkiye Gençlik Araştırması
gençler cinsellik hakkında neler düşünüyor?
Türkiye’de 15-24 yaş arasındaki gençlerin cinsel hayatlarına dair önemli bir araştırma yapıldı. UNFPA ve Hacettepe Üniversitesi iş birliğinde ve İsveç Hükümeti’nin desteğiyle hazırlanan 2023 Türkiye Gençlik Araştırması: Gençlerde Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı & Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evlilikler isimli belge, gençlerin eğitim, istihdam, sosyal medya kullanımı, cinsel sağlık, ve erken yaşta evlilik gibi konulardaki durumunu ortaya koyuyor.
Araştırma, 67 ilde yaklaşık 1300 gençle yapılan görüşmelerden elde edilen verilerle hazırlandı. Bu sayımızda araştırmadan öne çıkan sonuçları sizlerle paylaşmak istedik.
Gençlerin ergenlik döneminde meydana gelen fiziksel, psikolojik ve cinsel değişimler hakkında bilgileri sınırlı.
Gençlerin %16’sı kadınlardaki ergenlik dönemi değişikliklerini bilmediğini belirtirken, %10’u erkeklerdeki değişiklikleri bilmediğini belirtiyor.
Türkiye’deki genç kadınların yaklaşık %17’si regl yoksulluğu deneyimliyor.
Genç kadınların %37’si regl hakkında daha önce kimseyle konuşmamış.
Gençlerin %20’si genital organları bilmiyor.
Erkeklerin %23’ü ve kadınların %17’si kadın organlarını bilmiyor.
Erkeklerin %15’i ve kadınların %26’sı erkek organlarını bilmiyor.
Gençlerin %64’ünün üreme sağlığı, cinsel sağlık ve aile planlaması ile ilgili bilgilere internet üzerinden ulaşıyor.
Gençlerin sadece %19’u üreme sağlığı, cinsel sağlık ve aile planlaması hakkında bir yakını veya başka bir kişi ile konuşuyor.
Gençlerin sadece %3’ü gebeliği veya cinsel yolla aktarılabilen enfeksiyonları önleyici bir yöntem almak için bir sağlık kuruluşuna başvuruyor.
En yaygın bilinen doğum kontrol yöntemleri
Erkekler arasında bilinen en yaygın kullanılan doğum kontrol yöntemi prezervatif (%91) ve geri çekme (%66).
Kadınlar arasında ise hap (%92), prezervatif (%84) ve rahim içi araç(%69) en yaygın bilinen korunma yöntemleri.
Cinsel yolla aktarılabilen enfeksiyonlar(CYAE) ve HIV/AIDS bilgileri
Gençlerin yüzde 85’i CYAE’lere karşı önleyici tedbirleri belirtebildi, yüzde 10’u ise önleme yöntemleri konusunda farkındalık eksikliği olduğunu belirtti.
CYAE’lerden korunma yöntemlerine ilişkin olarak, genç erkeklerin cevaplarında prezervatif kullanımı %75’ten %87’ye yükseldi.
Güvenilir tek bir cinsel partnere sahip olma oranı %21’den %9,4’e düştü.
Kadınların cevaplarında da prezervatif kullanımı yüzde 39’dan yüzde 51’e yükselirken, cinsel ilişki deneyimleyememe ve güvenilir tek bir cinsel partnere sahip olma cevaplarında düşüş görüldü.
2007 yılında yapılan araştırma ile karşılaştırıldığında, aşı ile önlenebilecek CYAE’lere ilişkin bilginin kadınlar arasında %15’ten %23’e yükseldiği, erkekler arasında ise %13’ten %3’e düştüğü görülüyor.
HIV’in aşı ile önlenebileceğini düşünen gençlerin oranı 2007 yılında %31 iken 2023 yılında %48’e yükseldi. Günümüzde HIV/AIDS aşısı yok.
Gençlerin yaklaşık %60’ı CYAE’ler hakkında sosyal medyadan bilgi ediniyor.
2023 araştırması sırasında katılımcıların sadece yüzde 30’u HIV/AIDS’i herhangi bir hatırlatma olmaksızın CYAE’ler arasında saydı. 2007 yılında bu oran yüzde 80’di.
Genç erkeklerin yüzde 47’si ve genç kadınların yüzde 62’si HIV/AIDS hakkında bilgi sahibi olmadıklarını belirtti.
HIV/AIDS’ten korunmak için prezervatif kullanılması gerektiğini düşünenlerin 2023’te oranı yüzde 47’den yüzde 61’e yükselirken, güvenilir tek bir cinsel partnerle cinsel ilişkiye girdiğini beyan edenlerin oranı yüzde 29’dan yüzde 19’a düştü.
Gençlerin sadece %2’si HPV aşısı yaptırmış görünüyor. Gençlerin %53’ü ücretsiz olması halinde HPV aşısı yaptıracaklarını belirti.
Emeğinize sağlık 🙏🏻