top of page
toksik erkeklik.png

toksik erkeklik

Toksik erkeklik, bireylere, iliÅŸkilere veya topluma zarar veren ve erkeklikle özdeÅŸleÅŸtirilen bazı duygu, düÅŸünce ve davranışlardır.

​

“Toksik erkeklik” ifadesinin ne olduÄŸunu anlamak için öncelikle bu iki kelimeyi ayrı ayrı tanımlamamız gerekir. Toksik, zehirli ve zararlı olan ÅŸey anlamına gelir. Erkeklik ise toplumun erkekler için uygun gördüÄŸü bütün rolleri, sorumlulukları, düÅŸünce ve davranış biçimlerini tanımlar. Erkek ve erkeklik aynı anlamı taşımaz; yani toksik erkeklik ile kastedilen ÅŸey erkeklerin zehirli ve kötü oldukları deÄŸildir. Erkek, bir cinsiyet kimliÄŸidir; yani kiÅŸinin kendini nasıl hissettiÄŸi ve tanımlamasıdır. Erkeklik ise toplumsal cinsiyet rollerine iÅŸaret eder; bu toplumdan topluma ve zaman içinde deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir.

neden yazarlıdır?

toksik erkeklik neden zararlıdır?

Toksik erkekliÄŸin zararlı olmasının en önemli sebebi erkekleri belli ÅŸekillerde düÅŸünmeye ve davranmaya zorlamasıdır.

 

Erkeklerin güçlü, yaramaz, cesur, hareketli, kavgacı olması ve duygularını saklaması beklenir. Bu ÅŸekilde davranan erkekler toplum tarafından yüceltilirken, bu ÅŸekilde davranmayan erkekler kendilerini yetersiz ve baÅŸarısız hissedebilir. Ancak bu roller, hem erkeklere hem de çevrelerindeki insanlara zarar verir; çünkü erkeklere erkekliklerini kanıtlamak konusunda baskı uygular. Toksik erkeklik, erkeklerin doÄŸaları gereÄŸi ÅŸiddet uyguladığı, sınır ihlal ettiÄŸini düÅŸüncesine dayanır. Bu da ÅŸiddeti normalleÅŸtirir.

karşımıza nasıl çıkar?

​toksik erkeklik sinsice hareket edebilir. 

Toksik erkeklik her zaman kendini gösteren bir ÅŸey deÄŸildir. Bir erkek, belli bir durumda toksik erkeklik davranışlarında bulunabilir, baÅŸka bir durumda saygılı ve güvenli davranışlar sergileyebilir. Bir durumda ÅŸiddet uygulayabilir, baÅŸka bir durumda sevgisini gösterebilir. Yani, bir erkek hem toksik, hem de toksik olmayan düÅŸünce ve davranışlara sahip olabilir.

 

Toksik erkeklik bu yüzden sinsidir. Ä°nsanlar davranışlarını sorgulamadığı ve üzerine düÅŸünmediÄŸi zaman toksik erkeklik ara ara kendini belli edebilir. Toksik erkeklik birinin iyi ya da kötü olduÄŸu deÄŸil, üzerine çalışması ve düÅŸünmesi gereken düÅŸünce ve davranışlara sahip olduÄŸu anlamına gelir. Toksik erkeklik doÄŸuÅŸtan gelmez, öÄŸrenilir. Bu iyi bir haber! Çünkü toksik erkeklik öÄŸrenilen bir ÅŸeyse, saÄŸlıklı erkeklikler ve ifade ediÅŸ biçimleri de öÄŸrenilebilir. 

toksik erkeklik  karşımıza
nasıl çıkar?

Toksik erkeklik birçok toplumda ortak inanış ve davranışlarla karşımıza çıkar.
 

Bireyler farklı toplumlarda ve farklı koÅŸullarda dünyaya geldikleri için farklı erkeklik tanımları olsa da, bazı ortak özellikleri ÅŸunlardır:

  • Duygularını göstermemek,

  • AÄŸlamanın veya sevmenin güçsüzlük olduÄŸunu düÅŸünmek,

  • Erkeklerin herkesten daha güçlü, bilgili veya üstün olduÄŸunu düÅŸünmek,

  • Cesur ve korkusuz olduÄŸunu göstermek için kendini veya çevresindekileri riske atmak,

  • Erkeklik ile zıt görülen ev ve bakım iÅŸleri gibi sorumluluklardan kaçmak, 

  • Güç göstergesi olarak ÅŸiddet uygulamak ve bunu hakkı görmek,

  • Çok çabuk öfkelenmek, sesini yükseltmek ve öfkesini kontrol etmemek,

  • BaÅŸkalarının sınırlarına saygı duymamak veya alanlarına müdahale etmek,

  • Heteroseksüel olmayan ve olmadığı varsayılan erkekleri aÅŸağılamak, heteroseksüelliÄŸin tek doÄŸru olduÄŸunu düÅŸünmek,

  • Toplumda çok erkeksi (maskülen) kabul edilmeyen erkekleri aÅŸağılamak, 

  • Cinsel dürtülerini kontrol edemediÄŸini düÅŸünmek ve bunu cinsel ÅŸiddete bahane olarak kullanmak,

  • Erkeklerin hep cinselliÄŸe ilgi duymaları gerektiÄŸini düÅŸünmek,

  • ErkekliÄŸin fiziksel güç ve cinsel deneyimle ölçüldüÄŸüne inanmak,

  • Empati kurmaktan kaçınmak.

sinsice hareket edebilir
sağlıklı erkeklikler

​toksik erkeklik varsa, sağlıklı erkeklikler de vardır!

Bir erkek, kendini ve iliÅŸkilerini güvenli ve saygılı sınırlar çerçevesinde oluÅŸturabilir. Bunun için herkesin eÅŸit olduÄŸunu ve ÅŸiddetin her koÅŸulda zararlı olduÄŸunu hatırlamak önemlidir. Yani erkeklik, mutlaka toksik olmak zorunda deÄŸildir.
 

Toplum insanlardan belli rolleri benimsemesini bekliyor olabilir, ancak bu roller ve beklentiler zamanla deÄŸiÅŸebilir. Zarar veren davranışlar yerini güvenli olanlara bırakabilir. Bu deÄŸiÅŸime katılmak için ÅŸunları uygulamayı deneyebilirsin:

 

  • Bir durumun sana ne hissettirdiÄŸini düÅŸün ve yakınlarınla bu duyguları paylaÅŸ,

  • Ä°liÅŸkilerinde güvenli alanlar oluÅŸtur, ÅŸiddet ve sınır ihlali içeren davranışlardan uzak dur,

  • Ev ve bakım iÅŸlerinde birlikte yaÅŸadığın insanlara yardım et, sorumluluk al,

  • Cinsiyet kimliÄŸinden ve cinsel yöneliminden bağımsız olarak herkese saygı göster; fikirlerini ifade etmelerine destek ol. Bu konuda eksik bilgin olduÄŸunu düÅŸünüyorsan araÅŸtır (buradan baÅŸlayabilirsin),

  • Cesur, korkusuz ve güçlü olduÄŸunu ispat etmeye çalışmak yerine olduÄŸun kiÅŸiyi, güçsüz olduÄŸun anları ve korkularını daha çok benimse.

bottom of page