Okuma süresi: 5 dakika
Selam! Bu haftaki sayıda testisler hakkında konuşuyoruz. Testis nedir, testisler hakkında pek bilinmeyen bilgiler neler olabilir, testis kontrolü nasıl yapılır gibi soruların cevaplarını paylaşıyoruz. Haydi başlayalım!
bu sayıda neler var?
📔 tabukamu sözlük: Bu haftanın konuları özelinde sözlüğümüzü aralıyoruz.
🥎 testisler nedir?: Testisleri günlük hayatta başka isimlerle duyuyor olabilirsin, peki gerçekte ne olduğunu biliyor musun?
👀 testislerle ilgili üç ilginç bilgi: Testislerin boyuna, çeşitliliğine ve duruşuna dair bilmiyor olabileceğin üç ilginç bilgiyi paylaşıyoruz.
✋ en son ne zaman testis kontrolünü yaptın?: Testis kontrolünü kendi kendine de yapabileceğini biliyor muydun? Bu basit kontrolü nasıl ve ne zaman yapabileceğini açıklıyoruz.
☕️ deneyimlendikçe demleniyoruz: Testis sağlığıyla, kontrolüyle veya muayenesiyle ilgili bir deneyimin var mı? Anonim bir şekilde tabukamu’yla paylaşmak ister misin? Detaylar aşağıda!
skrotum: Testisleri saran derinin tamamı.
testis: Testisler skrotum ya da testis torbası adı verilen bir deri kesesi içinde ve penisin altında bulunan yumurta şeklindeki organlardır. Testisler üreme sisteminin bir parçasıdır ve ergenlik döneminden itibaren sperm üretmeye ve testosteron hormonu salgılamaya başlarlar.
testis muayenesi: İki tip testis muayenesi vardır: sağlık kuruluşları tarafından yapılan ve kişilerin kendi kendilerine yapabileceği kontroller. Testis kontrolünün amacı testislerde şişlik, yumru, kızarıklık, büyüme gibi durumlar olup olmadığını test ederek sağlığı korumaktır.
testosteron: Miktarı farklı olmakla beraber her insan vücudunda üretilen bir hormondur. Penisi olan insanlarda testosteron, özellikle ergenlikten itibaren sesin kalınlaşması, vücut kıllarının artması, kas gelişimi gibi süreçleri oluşturur.
üroloji: İnsanların üreter, üretra, mesane, böbrek gibi herkeste olan organlarında ya da penis, testisler gibi genitallerinde oluşabilecek sağlık ihtiyaçlarını karşılayan bilim dalı.
testisler nedir? 🥎
Testisler, penisin hemen altında bulunan yumurta şeklindeki organlardır. Skrotum ya da testis torbası adı verilen bir deri kesesi içinde dururlar. Testisler üreme sisteminin bir parçasıdır ve ergenlik döneminden itibaren sperm üretmeye ve testosteron hormonu salgılamaya başlarlar. Bu da vücuttaki bazı fiziksel değişimler (kılların çoğalması, sesin kalınlaşması vb.) meydana getirir. Testisler boyut olarak ergenlikte büyümeye başlar ve yetişkinliğin başlangıcından sonra büyüme durur. Vücudumuzda çift olan her şeyde olduğu gibi, testislerde de boyutun farklı olması çok olağandır; genelde biri diğerinden daha büyüktür.
testislerle ilgili üç ilginç bilgi 👀
testisler hakkında bu bilgileri biliyor muydun?
asimetri: Testisler, boy ve görünüm bakımından simetrik değildir. Bu konuda tarih boyunca çeşitli teoriler ortaya atılmış. Mesela Antik Yunanlılar, sol testisin sağ testisten daha büyük ve daha ağır olduğuna inanıyorlardı. Bu yanlış inanışa ek olarak, sol testisten gelen spermlerin oğlan çocuklarının, sağ testisten gelen spermlerin de kız çocuklarının oluşmasını sağladığı yönünde bir başka yanlış inanış daha vardı. Uzun yıllar boyunca bu düşünce varlığını sürdürdü. Öyle ki 1891'de yayınlanan bir kitapta, bebeklerin cinsiyetini belirlemek için testislerde lastik bantların kullanılması hala öneriliyordu. Yakın zamanda ise, sol testisin sağlak insanlarda, sağ testisin ise solak insanlarda daha sarkık durduğu öne sürüldü. Bu teori, testislerin konumunun beyinle ilişkili olabileceğini düşündürüyor.
boyutlardaki çeşitlilik: Tek bir “doğru” testis boyu yoktur ve testislerin boyutları insanlar arasında çeşitlilik gösterir. Ortalama bir yetişkin testisi küçük bir yumurta büyüklüğündedir. Birçok çalışma, testis boyutunun sperm üretimi ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Yani, daha büyük testislere sahip insanlar genellikle daha fazla sperm üretir. Daha yüksek sperm sayısına sahip insanlar da genellikle daha büyük testislere sahiptir. Testislerin boyutu ayrıca cinsel uyarılmayla birlikte %50'ye kadar artabilir. Bu, cinsel uyarılma sırasında testislere daha fazla kan akışı olduğu için gerçekleşir.
kaybolan testisler: Testislerin “kayboluşu”, testislerin çekilmesi, kremaster adı verilen kaslarının kasılması ile ilişkilidir. Kremaster kaslarının kasılması, testisleri pelvise doğru yukarı çeker. Bu kasların gevşemesi ise testisleri skrotuma tekrar indirir. Bu durum testislerin sıcaklığa adapte olması ile ilişkilidir. Testisler pelvise daha yakın kaldığında, soğuk bir ortamda sıcak tutulurlar ve skrotuma indirildiklerinde ise sıcak bir ortamda serinlemeye çalışırlar. Kremaster kaslarının testisleri pelvise doğru çekmesinin başka nedenleri de vardır. Bu kaslar testisleri skrotumdan uzaklaştırarak yaralanmalardan korumayı amaçlar, ama genellikle acıyı önlemek için yeterince hızlı değildir. Ek olarak boşalmadan hemen önce testisler pelvise doğru hareket eder ve boşalma için gereken tam kuvveti oluşturmaya çalışır.
en son ne zaman testis kontrolünü yaptın? ✋
Kendi başına yapabileceğin testis kontrolü, testislerin sağlıklı olduğundan emin olmana destek olur. Yani aslında sağlığın senin elinde. Gerçekten! Peki bu kontrolü nasıl ve ne zaman yapabilirsin?
Duştan sonra: Testis kontrolü için en uygun zaman dilimi sıcak bir duştan sonra olacaktır. Sıcaklık testis torbasını gevşetir ve varsa herhangi bir değişimi tespit etmeyi kolaylaştırır.
Ayakta: Kontrol, kişinin kendini rahat hissettiği bir alanda ve ayakta yapılmalıdır. Oturarak, yatarak veya başka şekillerde yapılan kontroller doğru sonuç vermeyebilir.
Ağırlık ve boyut kontrolü: Bir el avuç içi açılarak testislerin altına konulur ve testislerin ağırlığı, önceki muayenelere kıyaslanarak ölçülür. Testisler yaklaşık aynı boy ve ağırlıkta olmalıdır.
Deri kontrolü: Testisler sırayla baş ve işaret parmakları arasında yuvarlanır ve herhangi bir değişiklik veya yumru olup olmadığı test edilir.
Kontroller sırasında şunlara rastlarsan bir uzmana danışmanı tavsiye ederiz:
Testislerde yumru tespit ettiysen,
Testislerden birinin diğerine göre görünür şekilde büyüdüyse,
Testis torbasında ağırlık hissediyorsan,
Karnın alt kısmında ya da kasıklarda hafif ağrı ya da daha önce olmayan bir his varsa,
Testis torbası aniden su topladıysa,
Testislerde veya testis torbasında ağrı veya rahatsızlık varsa,
Testis torbası derisinde sivilce, kıl dönmesi veya kızarıklık varsa,
İdrar sırasında yanma veya ağrı hissediyorsan.
Testis sağlığıyla, kontrolüyle veya muayenesiyle ilgili bir deneyimin var mı? Anonim bir şekilde tabukamu’ya anlatmak ister misin?
Bizi sosyal medyada takip ediyor musun?: Instagram 🎞 TikTok 🪩 Twitter 🦩