movember: testisler, prostat ve ruh sağlığı
🎗️ 🫴 ⚠️
Okuma süresi: 5 dakika
Selam! Kasım ayını bizim için önemli kılan bir akım var: Movember. Bu haftaki sayımızda, testis kanseri, prostat kanseri ve bunlarla bağlantılı ruh sağlığı hakkında farkındalığı artırmayı amaçlayan Movember akımı hakkında konuşuyoruz. Testis ve prostat kontrollerinin ne olduğu ve nasıl yapılması gerektiğiyle ilgili pratik bilgiler de burada. Hazırsan başlıyoruz!
bu sayıda neler var?
📔 tabukamu sözlük: Bu haftanın konuları özelinde sözlüğümüzü aralıyoruz.
🎗️ movember: İngilizce’de bıyık anlamına gelen moustache kelimesinin ilk hecesiyle, Kasım yani İngilizce November kelimesinin son hecelerinin birleşiminden oluşan Movember akımının ne olduğundan bahsediyoruz.
🫴 testis kontrolünü kendi kendine yapabileceğini biliyor muydun?: Testis kontrolünü uygularken en iyi sonuçlar için hangi adımları takip edebileceğini ve hangi durumlarda bir uzmana danışman gerektiğini paylaşıyoruz.
⚠️ prostat kontrolü: Özellikle 40-50 yaşlarından itibaren yaptırılması gereken prostat kontrolünün ne olduğunu açıklıyor, hangi durumlarda bir uzmana danışmanın önemli olduğunu paylaşıyoruz.
☕️ deneyimlendikçe demleniyoruz: Testis ve prostat kontrolüyle ilgili bir deneyimin ya da paylaşmak istediğin bir anın var mı? Anonim bir şekilde tabukamu’yla paylaşmak ister misin? Detaylar aşağıda!
penis: Bazı insanlarda bacakların vücutla birleştiği yerin arasında bulunan ve dışarıdan görülebilen bir cinsel organdır. Etrafındaki diğer doku ve organlarla birlikte idrar, sperm, ön sıvı gibi vücut sıvılarının üretilmesini, taşınmasını ve vücuttan dışarı çıkarılmasını sağlar.
penis başı: Penisin ucunda bulunan bölgeyi tanımlar. Başın ucunda idrar deliği bulunur; sperm, ön sıvı ve idrar gibi vücut sıvıları buradan çıkar. Penis başı, sünnet derisi olarak da bilinen bir deri parçası ile örtülüdür. Penis erekte olduğunda bu deri geri çekilir ve penis başı görülür. Bazı kültürlerde ise sünnet derisi ergenlikten önce cerrahi bir işlem ile kaldırılır.
prostat: Spermin hareket edebilmesini sağlayan sıvıyı üretir. İdrar yolunun başlangıcında bulunan prostat bezi yaklaşık ceviz büyüklüğündedir. Hassas bir bölgedir.
skrotum (testis torbası): Penisin hemen altında bulunan esnek ve sarkık deri parçasıdır ve içinde testisler vardır. Skrotum büyüklük ve şekil olarak kişiden kişiye göre değişebilir. Skrotumun ısısı, sperm üretimini sağlamak için vücudun iç ısısından birkaç derece daha düşük olur. Böylece skrotum, testislerin ideal vücut sıcaklığında olmasını sağlar. Çok soğuk olduğunda skrotum sıkılaşır ve vücuda yaklaşır. Çok sıcak olduğunda ise skrotum gevşer ve daha sarkık bir şekil alır.
testisler: Skrotumun içinde bulunan ve genellikle 2 tane olan bilye şeklindeki organlardır. Dışarıdan görülmezler, bu yüzden iç cinsel organ olarak tanımlanırlar. Sperm ve testosteron gibi hormonların üretimi testisler tarafından sağlanır.
Movember, testis kanseri, prostat kanseri ve bunlarla bağlantılı ruh sağlığı ve intihar hakkında farkındalığı artırmayı amaçlayan uluslararası bir harekettir. Movember; bıyık anlamına gelen İngilizce moustache kelimesinin ilk hecesiyle, Kasım yani İngilizce November kelimesinin son hecelerinin birleşiminden oluşur. Bu isim, her yıl Kasım ayında testis ve prostat kanseri ve ruh sağlığıyla ilgili konularda görünürlüğü artırmak için bıyık bırakma fikrinden çıkmıştır. 2003 yılında Avustralya'da başlayan Movember akımı günümüzde yaygın olarak biliniyor.
Akımı desteklemek istersen Kasım ayı boyunca bıyık bırakabilirsin. İstersen, dünyada her saat başı bu sağlık sorunlarına bağlı olarak intihar sebebiyle ölen 60 insanın anısına Kasım ayı boyunca 60 kilometre koşabilir ya da yürüyebilirsin. Daha ayrıntılı bilgi içinse Movember’ın websitesini inceleyebilirsin.
özel not:
Bıyığı olan her insan erkek değildir. Her erkeğin bıyığı olmak zorunda değildir.
Prostat kanseri ve testis kanseri yalnızca erkeklerde olmaz. Prostatı olan trans deneyimindeki kadınlar ve non-binaryler de bu ihtimallerle karşılaşabilir.
Movember’ı istediğin şekilde destekleyebilirsin, hatta dilersen kendi akımını başlatabilirsin!
testis kontrolünü kendi kendine yapabileceğini biliyor muydun?
işte en iyi sonuçlar için uygulayabileceğin adımlar:
Kontroller sırasında şunlara rastlarsan bir uzmana danışmanı tavsiye ederiz:
Testislerde yumru tespit ettiysen,
Testislerden birinin diğerine göre görünür şekilde büyüdüyse,
Testis torbasında ağırlık hissediyorsan,
Karnın alt kısmında ya da kasıklarda hafif ağrı ya da daha önce olmayan bir his varsa,
Testis torbası aniden su topladıysa,
Testislerde veya testis torbasında ağrı veya rahatsızlık varsa,
Testis torbası derisinde sivilce, kıl dönmesi veya kızarıklık varsa,
İdrar sırasında yanma veya ağrı hissediyorsan.
Prostat, idrar yolunun başlangıcında bulunur ve prostat bezi yaklaşık ceviz büyüklüğündedir. Özellikle 40-50 yaşlarından itibaren bir uzmana danışarak prostat kontrolü yaptırmak önemlidir. Bu kontroller, prostat sağlığına dair olumsuz durumlarda erken tanı ve tedavi imkanı sağlar.
Uzmana danış: Testis kontrolünün aksine prostat kontrolü için bir uzmana danışmak gerekir. Bunun için hastanelerin üroloji kliniklerine bakabilirsin.
PSA testini bil: PSA testi bir kan testidir. Bu test vücuttaki Prostat Spesifik Antijenlerin (PSA) yoğunluğunu ölçmek için kullanılır. Prostatın iyi huylu büyümesi, prostat enfeksiyonları ve prostat kanserinin tespitinde genelde bu teste başvurulur.
Prostat kanseri hakkında bilgilen: Prostat kanseri her zaman belirti göstermeyebilir. Bu yüzden prostat kanserinin nasıl, hangi belirtilerle, ne zaman ve ne şekillerde gerçekleşebileceği hakkında araştırmak ve gerekirse uzmana danışmak önemlidir.
Şu durumlar senin deneyiminle örtüşüyorsa bir uzmana danışmanı tavsiye ederiz:
Özellikle geceleri sık sık idrara çıkma ihtiyacı hissediyorsan,
İdrar yapmaya başlamada veya idrarı tutmada zorlanıyorsan,
Zayıf veya kesintili idrar akışın varsa,
Ağrılı ya da yanmalı idrar yapıyorsan,
Ereksiyon olma zorluğun varsa,
Boşalırken ağrı deneyimliyorsan,
İdrarında ya da meninde kan varsa,
Sırtın alt kısmında, kalçalarda veya bacaklarının üst kısmında sık sık ağrı ya da sertlik varsa.
Testis ve prostat kontrolüyle ilgili bir deneyimin ya da paylaşmak istediğin bir anın var mı? Anonim bir şekilde tabukamu’ya anlatmak ister misin?
Bizi sosyal medyada takip ediyor musun?: Instagram 🎞 TikTok 🪩 Twitter 🦩