ilişki spektrumunun neresindesin?
tabukamu x NVNY?! - güvenli ilişkiler serisi
Kendini nasıl tanımlarsan tanımla, cinsel yönelimin veya cinsiyet kimliğin ne olursa olsun, her zaman güvenli hissetmeyi ve ilişkilerinden keyif almayı hak ediyorsun.
Flört etmek veya ilişki yaşamak heyecan verici olabilir. İlişkide aradıkların, partner seçimlerin ve kendin hakkında daha çok şey öğrenmeni sağlayabilir. Örneğin, kişisel sınırlarının neler olduğu, bir başkasında sana neyin çekici geldiği, nasıl bir ilişki içinde olmak istediğin ya da cinsel yönelimin gibi...
Fark etmek ve ifade etmek her zaman kolay olmasa da kimi davranışlar ilişkiyi güvenli olmaktan çıkarıp güvenli olmayan ya da şiddet içeren bir aşamaya taşıyabilir. Bu aşamaların farkına varabilmek ve üzerine konuşabilmek, zararın seviyesi artmadan önleyebilmek ve taraflar için daha güvenli bir alan oluşturabilmek için çok önemlidir. Bunu yaparken de “İlişki Spektrumu” kullanışlı olabilir.
ilişki spektrumu
İlişki spektrumu ilişkilerin değişken olabileceğini; zaman zaman güvenli, güvensiz, şiddet içeren özellikler içerebileceğini gösterir. Bununla beraber, her ilişkinin sınırları ve dinamikleri, partnerlerin birbirinden beklentileri ve karşılıklı ihtiyaçları çok farklı, kendine özgü ve biriciktir. Bunları unutmadan ilişkilerinin bu spektrumda nereye düştüğünü sorgulayabilirsin. Örneğin, bazen kıskanma, öfke, kaygı gibi duyguların etkisiyle kişinin partnerini kontrol etme veya baskılama gibi tutumlar geliştirdiği olur. Oysa bu tutumların ilişkinin doğal bir parçası olduğu düşüncesi, flört ilişkilerine dair yaygınlaşmış bir yanlış inanıştır. Bu duygularla kişinin kendine ya da partnerine zarar vermeyecek ve tarafları kötü hissettirmeyecek şekilde başa çıkabilmesi kendi sorumluluğundadır. Çünkü şiddet uygulamak, bir tercihtir. İlişki içinde sorunla karşılaşıldığında yapabilecek her zaman başka şeyler vardır:
Beklentilerin gerçekçiliğini sorgulamak,
Yıkıcı duygular üzerine çalışmak,
Zarar veren davranışların sorumluluğunu almak,
Onları tanımlamak ve anlamak,
Belirlenen sorunlu davranış kalıplarını, düşünceleri, kelimeleri değiştirmek,
Daha dürüst ve eşitlikçi olmak, ve
Daha açık iletişim kurmayı denemek gibi…
🟢🟢 güvenli ilişkiler
Eşitlik, saygı ve karşılıklı onaya dayanır.
Güvenli bir ilişkide kararlar beraber alınır. İlişki içinde yaşanan problemler, ortak planlar, kişisel ihtiyaçlar, cinsel davranışlar gibi bir ilişkiyi ilgilendiren tüm konular hakkında açıkça konuşulabilir ve uzlaşılabilir. Partnerler birbirleriyle vakit geçirmekten hoşlanır ama ayrı ayrı da mutlu olabilirler ve birbirlerinden uzak şekilde kişisel zaman geçirmekten de zevk alırlar. Güvenli bir ilişkide partnerler birbirlerine karşı saygılı, güven dolu, dürüst ve eşittir. Birbirlerinin ihtiyaç ve duygularına değer verirler, ilgi alanları ve hedefleri konusunda birbirlerini desteklerler.
🟡🟡 güvenli olmayan ilişkiler
Kontrol etme girişimlerine dayanır.
İlişki içinde kararların çoğunu bir kişi vermeye çalışır. Partnerler birbirlerine cinsellik konusunda baskı yapabilir veya kendi davranışlarının nasıl zararlar verebileceğini görmeyi reddedebilirler. Çatışmalar çıktığında ya kavga eder ya da konuyu hiç tartışmazlar. Güvenli olmayan bir ilişkide, partnerler sadece birbirleriyle zaman geçirmeleri gerektiğini hissedebilirler. Saygı, güven, dürüstlük ve açık iletişimin eksikliği; kontrol, baskı ve eşitsizliğin varlığı güvenli olmayan bir ilişkiye işaret edebilir.
🔴🔴 şiddet içeren ilişkiler
Güç dengesizliği ve kontrole dayanır.
Bu tür ilişkilerde cinsellikle ilgili seçimler, arkadaş grupları, kişisel sınırlar, neyin doğru neyin yanlış olduğu konusunda tüm kararları bir kişi verir. Partnerler tüm zamanlarını birlikte geçirir ve özellikle de ilişkide gerçekten neler olup bittiği hakkında diğer insanlarla konuşamayacaklarını hissederler. Şiddet içeren ilişkilerde; incitici veya tehdit edici bir şekilde iletişim kurma, birbirine kötü davranma, suçlama, davranışlarının şiddet içerdiğini inkar etme, partnerini kontrol etme ve çevresinden izole etme gibi davranışların biri veya daha fazlası görülebilir. Flört şiddeti ve türleri hakkında daha fazla bilgi almak için flört şiddeti sayfasına göz atabilirsin.
İlişki yaşamak isteyen herkesin heyecanlı, güzel, mutlu ve daha da önemlisi, baskı ve şiddetin olmadığı güvenli ilişkiler yaşamaya hakkı var. Bu yüzden Ne Var Ne Yok?! ve tabukamu olarak güçlerimizi birleştirdik. Bu sayede flört şiddeti, güvenli ilişkiler, cinsel davranışlarda onay, kişisel sınırlar gibi konularda bilgi ve deneyimlerimizi daha erişilebilir hâle getiriyoruz! Bu sayfada, iş birliğinde oluşturduğumuz konu sayfalarını, testleri ve indirilebilir kaynakları bulabilirsin.
Güzel ve bilinçli bir yazı olmuş. Ellerine sağlık