güvenlik planları
🔎 ✍️ 🌂
Okuma süresi: 6 dakika
Selam! 4 Eylül Dünya Cinsel Sağlık Günü’ne özel hazırladığımız sayıda Eylül ayı boyunca, bu yılın teması olan pozitif ilişkiler hakkında sayılar hazırlayacağımızı söylemiştik. Bu haftaki sayımızda, Cinsel Şiddetle Mücadele Derneğinin Ne Var Ne Yok?! Gençlik Programı ile iş birliğinde hazırladığımız içeriklerden, güvenlik planları hakkında konuşacağız. Gençler arası ilişkilerde güvenliği artırmak için güvenlik planı örnekleri kılavuzumuz da çıkmışken bu konuyu konuşmanın tam zamanı diyoruz ve sayımıza başlıyoruz!
bu sayıda neler var?
📔 tabukamu sözlük: Bu haftanın konuları özelinde sözlüğümüzü aralıyoruz.
🔎 güvenlik planı nedir ve içinde neler olabilir?: Güvenlik planlarının ilişkilere dair güvenliği artırmak için çizilen yol haritaları olduğunu söylerken bu haritada neler olabileceğini paylaşıyoruz.
✍️ güvenlik planı nasıl oluşturulur?: Güvenlik planlarının tek başına veya güvendiğin bir insanla, yazılı veya çevrim içi olarak, okul, ev, sokak gibi farklı alanlardaki güvenliği kapsayacak şekilde nasıl oluşturulabileceğini açıklıyoruz.
🌂 güvenlik planı örnekleri: İstersen bizim hazırladığımız güvenlik planı örneklerini kullanabilirsin ve bu örnekleri kendi ihtiyaçlarına göre kişiselleştirebilirsin diyoruz ve örneklerin linkini paylaşıyoruz.
☕️ deneyimlendikçe demleniyoruz: Güvenlik planı hazırlamaya dair bir deneyimin var mı? Anonim bir şekilde tabukamu’yla paylaşmak ister misin? Detaylar aşağıda!
flört şiddeti: Duygusal, romantik, veya cinsel ilişkilerde gerçekleşen şiddet durumlarına denir. Partnerlerden birinin diğeri ya da partnerlerin birbirleri üzerinde güç ve kontrol kazanmaya çalıştığı, tekrarlayan, zarar verici davranış biçimlerini ve sınır ihlallerini ifade eder.
güvenli ilişkiler: Eşitlik, saygı ve karşılıklı onaya dayanan; ilişki içinde yaşanan problemler, ortak planlar, kişisel ihtiyaçlar, cinsel davranışlar gibi bir ilişkiyi ilgilendiren tüm konular hakkında açıkça konuşulabilen ve uzlaşılabilen ilişkiler.
ilişki spektrumu: İlişkilerin değişken olabileceğini; zaman zaman güvenli, güvensiz, şiddet içeren özellikler içerebileceğini gösterir.
onay: Belli bir fiziksel/cinsel davranışı özgür iradeyle, sözlü olarak veya beden diliyle onaylamak yani kabul etmek anlamına gelir. Cinsel davranışlar açısından onay aynı zamanda iletişim kurma, soru sorma, birbirini dinleme ve birbirinin sınırlarına saygı gösterme anlamına gelir.
şiddet döngüsü: İlişkilerde şiddet davranışı bir kere gerçekleşiyorsa, tekrar etme ihtimali yüksektir. Şiddet davranışları birbirini izleyen aşamalar olarak benzer şekillerde tekrar ediyorsa, buna “şiddet döngüsü” adı verilir.
güvenlik planı nedir ve içinde neler olabilir? 🔎
Güvenlik planı, şiddet içeren bir ilişkiden çıkmak ya da çıktıktan sonra daha güvende hissetmek için kişinin kendi ihtiyaçlarına göre hazırladığı bir yol haritasıdır. Güvensiz ve şiddet içeren bir flört ilişkisini sonlandırmak, bir flört hakkıdır. Ancak ilişkiden çıkmak, her zaman bir tercih ya da seçenek olmayabilir. Bir kişinin böyle bir ilişkiyi sonlandırmamasının ya da sonlandıramamasının birçok nedeni olabilir. Böyle durumlarda güvenlik planı bazen sadece ilişki içindeki güvenliği artırmaya destek olur. Bazen de ilişki içi şiddet ve şiddetten zarar görme seviyesini azaltmak için kişiyi güçlendirecek bir iç hazırlık olarak düşünülebilir. Güvenlik planında şunlar olabilir:
Şiddet döngüsü aşamalarını fark etmeye ve bu anlarda kişinin kendisini korumasına yönelik planlar,
Güvende hissettirmeyen anları ve davranışları fark edebilmeye yönelik sorular ve o anlarda yapılabileceklere dair önden verilmiş cevaplar,
Yakın arkadaşlara, aile üyelerine, okul sorumlularına ya da güvenilir diğer kişilere durum hakkında nasıl bilgi verilebileceğini belirleyen planlar,
Acil durumlarda destek verebilecek kişi, kurum ve telefon hatlarının iletişim adresleri,
Duygularla nasıl başa çıkılabileceğine yönelik stratejiler,
Güvensiz hissettiren anlarda gidilebilecek güvenli yerler, kullanılabilecek araçlar ve başvurulabilecek kaynaklar,
Fiziksel ve çevrim içi ortamlarda daha güvenli hissetmeye yarayacak önlemler.
Güvenlik planı, şiddet içeren veya güvensiz hissettiren durum ve davranışlar karşısında farklı senaryolar yaratarak bu gibi anlarda daha hazırlıklı hissetmeye ve daha kararlı davranmaya yardımcı olur.
güvenlik planı nasıl oluşturulur? ✍️
Kişisel tercihine göre, güvenlik planını bir kağıda yazabilir veya çevrim içi olarak oluşturabilirsin. Bunu yaparken hazır örnekleri kullanabileceğin gibi kendi planını da hazırlayabilirsin. Var olan güvenlik planı örneklerini inceleyerek, üzerine düşünmek istediğin soruları da bu plana ekleyebilirsin. Güvenlik planını hazırlarken okulda, evde, çevrim içi ortamlarda, sosyal ve duygusal olarak güvende kalmak için nelere ihtiyaç duyduğunu düşünebilirsin. Güvenlik planını kendi başına tamamlayabileceğin gibi bir başkasının desteği ya da eşliği ile de hazırlayabilirsin. İlişkin ve ilişkindeki güvensiz durumlar hakkında konuşabildiğin bir yakın arkadaşın, bir aile üyesi ya da rehber öğretmenin gibi güvendiğin başka biriyle birlikte çalışabilirsin. Eğer ailenin ilişkin hakkında bilgisi yoksa, bu durumun gerektirdiği güvenlik ihtiyacına da planında yer vermeyi düşünebilirsin.
İlişkin devam ediyorsa, güvenlik planı hazırlarken şunlar üzerine düşünebilirsin:
Güvende hissetmediğin durumlara örnekler neler?
Partnerin bir şeyden memnun olmadığında onda fark ettiğin davranışlar neler?
Güvendiğin ve yardım isteyebileceğin kişiler kimler?
Partnerinle birlikteyken güvende hissetmediğin bir an olduğunda ne yapabilirsin ve ona ne söyleyebilirsin?
Kendini daha iyi ve güçlü hissetmek için neler yapabilirsin?
Ayrılmayı düşünüyorsan, güvenlik planına şunları dahil edebilirsin:
Arkadaşlarından ya da güvendiğin bir yetişkinden destek alarak dikkatli bir ayrılık planı hazırlayabilirsin.
Partnerinle yalnız olduğunuz bir anda ayrılmak güvenli olmayabilir. Dışarıda, kamusal bir alanda, telefonda, mesajla ya da e-posta ile ayrılabilirsin.
İlişkiyi sonlandırdığını ve bunun son kararın olduğunu net bir şekilde söyleyebilirsin. Kurabileceğin cümleleri önceden planına ekleyebilirsin.
Ayrıldıktan sonra onunla iletişim kurmaktan kaçınabilirsin. Eğer seninle iletişime geçmeye çalışırsa, ona söyleyebileceklerini planına ekleyebilirsin.
güvenlik planı örnekleri 🌂
istersen bizim hazırladığımız örnekleri kullanabilirsin
tabukamu ve Cinsel Şiddetle Mücadele Derneğinin Ne Var Ne Yok?! Gençlik Programı olarak senin için 4 tane güvenlik planı hazırladık:
okulda güvenlik
evde güvenlik
duygusal güvenlik ve
kişisel güvenlik
Bu güvenlik planları günlük hayatta vakit geçirebileceğin alanlarda ilişkinle alakalı olarak güvende hissetmeni destekleyecek birtakım hazırlıklar ve sorular içeriyor. İstersen direkt doküman üzerinde çalışabilir veya çıktısını alıp fiziksel olarak güvenlik planını hazırlayabilirsin.
Güvenlik planını tamamladıktan sonra, onu nerede tutacağını ve acil bir duruma karşı kiminle paylaşacağını seçmelisin. Hazırladığın güvenlik planını partner(ler)inin görmesi daha fazla risk oluşturabilir, bu nedenle onların ulaşamayacakları güvenli bir yer düşünebilirsin. Güvenlik planını, ihtiyaç duyduğun her zaman kolayca ulaşabileceğin güvenli bir yere koyabilirsin. Çevrim içi ya da çevrim dışı hazırladığın güvenlik planının bir kopyasını yakın bir arkadaşın, bir aile üyesi, okul psikolojik danışmanı ve rehber öğretmenin gibi güvendiğin birine vermeyi de düşünebilirsin.
Güvenlik planı hazırlamaya dair bir deneyimin var mı? Anonim bir şekilde tabukamu’ya anlatmak ister misin?
Bizi sosyal medyada takip ediyor musun?: Instagram 🎞 TikTok 🪩 Twitter 🦩