top of page
hepatit C
HepatitC.png

hepatit C

Hepatit C, hepatit C virüsünün (kısaca HCV) sebep olduÄŸu ve insandan insana aktarılan bir enfeksiyondur.

 

HCV cinsel yolla aktarılabilir. Vücutta karaciÄŸeri etkiler ve tedavi edilmediÄŸinde çeÅŸitli saÄŸlık sorunlarına yol açabilir.

 

Vücudunda HCV olan insanlarda önce akut yani kısa süreli enfeksiyon görülebilir. Bu, virüsün aktarılmasından sonraki 6 aylık süreyi kapsar. Bu süre içinde herkesin farklı deneyimleri olabilir. Bazı insanlar hafif, bazıları ağır belirtiler deneyimleyebilir. Bu sürecin sonunda vücudunda HCV olan insanların yaklaşık %30’u herhangi bir tedaviye gerek duymaksızın virüsü vücutlarından atar.

 

Ä°nsanların yaklaşık %70’inde ise virüs vücutta kalmaya devam eder ve kronikleÅŸir; yani hayat boyu süren enfeksiyonlara yol açar. Uzun süreli HCV enfeksiyonu tedavi edilmezse karaciÄŸer iltihaplanması, karaciÄŸer yetmezliÄŸi, karaciÄŸer kanseri gibi hastalıklara sebep olabilir.

nasıl aktarılır?
nasıl aktarılmaz?

hepatit C nasıl aktarılır?

HCV kanla aktarılır.

 

ÖrneÄŸin,

 

  • Kanla temas edilen cinsel davranışlar deneyimlenmesi,

  • DiÅŸ fırçası, tıraÅŸ bıçağı, tırnak makası gibi eÅŸyaların paylaşımı,

  • Şırınga ve iÄŸne paylaşımı,

  • Sterilize edilmemiÅŸ araçlarla dövme ve piercing uygulanması,

  • Güvenilir olmayan yerlerde kan verme, enjeksiyon, organ nakli gibi iÅŸlemlerin uygulanması HCV aktarımına neden olabilir.

hepatit C nasıl aktarılmaz?

HCV bu davranışlarla aktarılmaz:

 

  • Sarılmak,

  • ÖpüÅŸmek,

  • El sıkışmak,

  • Yemek ve içecek paylaÅŸmak,

  • Öksürmek veya

  • Hapşırmak

belirtileri

hepatit C'nin 
belirtileri nelerdir?

Birçok insanda herhangi bir belirti görülmez. Bazı insanlarda ise belirtiler hafif olabilir. 

 

Kısa süreli HCV enfeksiyonunda belirtiler çoÄŸunlukla virüs aktarımı gerçekleÅŸtikten sonraki 6-7 hafta arasında görülür. Uzun süreli HCV enfeksiyonunda ise yıllarca hiçbir belirti veya rahatsızlık görülmeyebilir; belirtilerin görülmesi ilerlemiÅŸ bir karaciÄŸer hastalığının göstergesi olabilir. 

 

HCV enfeksiyonuna bağlı olarak,

 

  • AteÅŸ,

  • Halsizlik ve yorgunluk,

  • Ä°ÅŸtah kaybı,

  • Mide bulantısı ve kusma,

  • Kas ve eklem aÄŸrıları,

  • Koyu renkli idrar,

  • Karın aÄŸrısı,

  • Gözlerde ve ciltte sararma olabilir.

nasıl teşhis edilir?

hepatit C aktarımı nasıl önlenir?

HCV’den korunmak için geliÅŸtirilmiÅŸ bir aşı yoktur. Ancak enfeksiyon aktarılma ihtimaline karşı ÅŸunlara dikkat edebilirsin: 

 

  • Cinsel iliÅŸkilerde kan temasını engelleyecek korunma yöntemleri kullanmak,

  • Cinsel yolla aktarılan enfeksiyonlara karşı rutin test olmak,

  • Partnerle cinsel saÄŸlık statüsü, korunma ve benzeri konularda iletiÅŸim kurmak,

  • Birden fazla partner olması durumunda cinsel iliÅŸki sırasında açık yaralara ve regl dönemine dikkat etmek,

  • Dövme ve piercing yapılan yerlerde steril malzemelerin kullanıldığından emin olmak,

  • DiÅŸ fırçası, tıraÅŸ bıçağı, tırnak makası gibi kiÅŸisel bakım malzemelerini paylaÅŸmamak,

  • Ä°ÄŸne ve şırınga paylaÅŸmamak,

  • Güvenilir olmayan yerlerde kan verme ve enjeksiyon iÅŸlemleri yaptırmamak,

  • Hepatit A ve Hepatit B aşılarını olduÄŸundan emin olmak.

hepatit C nasıl teşhis edilir?

HCV enfeksiyonunun teşhisi kan testi ile yapılır.

 

Kan testi, bir insanın vücudunda HCV olup olmadığının ve geçmiÅŸte bir enfeksiyon geçirip geçirmediÄŸinin bilgisini saÄŸlayabilir. 

 

Ne zaman kan testi yapılması tavsiye edilir? 

AÅŸağıdaki durumlardan biri ya da birkaçı geçerliyse bir saÄŸlık kuruluÅŸunda kan testi yaptırabilirsin.

 

  • Yukarıdaki belirtileri gösteriyorsan,

  • HCV aktarılma ihtimalinin olup olmadığından emin olmadığın bir cinsel iliÅŸki deneyimlediysen,

  • Biriyle tıraÅŸ bıçağı, iÄŸne, diÅŸ fırçası gibi eÅŸyalar paylaÅŸtıysan,

  • Gebeysen,

  • HIV pozitif isen. 

 

Hepatit C tanısı için yapılan kan testinin adı Anti HCV’dir. Bu testin pozitif çıkması vücutta HCV olduÄŸu anlamına gelir. Bazen sonuçlardan emin olmak için bu testin tekrarlanması veya RIBA, HCV-PCR gibi tamamlayıcı kan testlerinin yapılması gerekebilir. 

 

Test sonuçlarının pozitif olduÄŸu durumlarda saÄŸlık uzmanı karaciÄŸer saÄŸlığını takip etmek, enfeksiyonun uzun süreli olup olmadığını anlamak ve ne tür bir tedavi gerektiÄŸini tespit etmek için belli testler ve muayenelerden geçilmesini isteyebilir. 

 

Enfeksiyon aktarılma ihtimalinin olup olmadığından emin olmadığın bir cinsel iliÅŸki sonrasında test yaptırmak istersen en doÄŸru sonuçlar için bir süre beklemen önerilir. Bu süre pencere dönemi olarak adlandırılır ve virüsle temasa geçtikten sonraki 5 ila 10 haftayı kapsayabilir.

nasıl önlenir?

hepatit C tedavisi

Kısa süreli HCV enfeksiyonu olan bazı yetiÅŸkinler herhangi bir tedaviye gerek duymaz çünkü virüs vücutlarından atılır. Virüsün vücutta kalmaya devam ettiÄŸi durumlarda ise tedavi gereklidir.

 

Hepatit C’nin tedavisi vardır. Tedavide genellikle antiviral ilaçlar, yani hepatit C virüsünü yavaÅŸlatan veya durduran ilaçlar kullanılır. Uzun süreli HCV enfeksiyonu tedavisinde karaciÄŸer saÄŸlığına baÄŸlı olarak baÅŸka ilaçlar ve tedaviler gerekebilir.

 

HCV tedavisinin amacı iyileÅŸme saÄŸlamaktır. Tedavi doÄŸru uygulandığında 8-12 hafta arasında olumlu sonuç alınabilir.

kaynaklar

tedavisi
kaynaklar
bottom of page